Onder de radar #1: marinesystemen die meebewegen met alle geopolitieke golven

Benieuwd wat er onder de radar gebeurt bij een van de grootste high-tech bedrijven ter wereld? Dan is dit de interviewserie voor jou... Rene de Jongh, Director Products & Services bij Thales, trapt af!

Net als auto’s hebben marineschepen een hele lading slimme systemen aan boord voor onder meer besturing, detectie en gegevensverwerking. Waar de meeste auto’s echter na zo’n tien jaar zijn afgeschreven, ligt de levensverwachting bij schepen op enkele tientallen jaren. Al die tijd moeten de systemen aan boord state-of-the-art blijven, om gelijke tred te houden met de technologische vooruitgang maar óók om alle geopolitieke golven te kunnen trotseren. Dat is geen sinecure, maar de ingenieurs van Thales beheersen die kunst tot in de puntjes.

“Onze nieuwe Smart-L Multi Mission-radar is in feite de voortzetting van een productlijn die we twintig jaar geleden zijn begonnen”, zegt René de Jongh van Thales. “Natuurlijk kan hij veel meer dan het origineel, maar de afmetingen, het gewicht en het vermogen zijn eigenlijk niet veel veranderd. Vanuit Hengelo kunnen we nu satellieten zien passeren in de ruimte en we kunnen ze volgen tot aan Zuid-Spanje, en dat alles met een zeer compacte opstelling. De klanten aan wie ik dit laat zien, zijn verbijsterd – onze concurrenten bouwen doorgaans veel grotere systemen in een poging hetzelfde te bereiken.”

Als Director Products & Services in Hengelo werkt De Jongh op het snijvlak van business en technologie in het marinedomein van Thales. “Mijn team gaat over de kant-en-klare totaaloplossingen die we op schepen installeren, maar ook over de gevechtsmanagementsystemen, de vuurleidingssystemen en de bewakingssystemen, inclusief de software en de elektro-optische en radarsensoren, en de diensten die we leveren aan onze wereldwijde klantenkring. Wij zijn verantwoordelijk voor de roadmaps van het bedrijf, zowel zakelijk als technologisch.”

In de ruim 20 jaar dat hij bij Thales werkt, heeft De Jongh de wereld zien veranderen en het bedrijf mee zien veranderen. “De geopolitieke arena is de afgelopen vijf tot tien jaar flink opgeschud. Na de ontspanning van na de Koude Oorlog zijn we opnieuw in een tijdperk van rivaliserende supermachten beland, maar op een andere manier – met cyberaanvallen en andere vormen van zogeheten hybride oorlogsvoering. Tegelijkertijd leven we in een tijdperk van grote technologische vooruitgang. Met een Elon Musk die in een recordtempo auto’s en raketten ontwikkelt, is het leger niet langer de belangrijkste innovatiemotor. Voor een defensiebedrijf als Thales heeft deze toenemende complexiteit in een snel veranderende wereld geleid tot een versnelling en intensivering van onze innovatie-inspanningen.”

Multidisciplinaire aanpak

Bij de nieuwe Smart-L MM-radar draaide de innovatie om het halen van meer prestaties uit hetzelfde systeem. “Deze ontwikkeling is een samenwerking binnen de ‘gouden driehoek’ van industrie, kennisinstellingen en overheid. Vanwege de toegenomen dreiging van krachtigere ballistische raketten kregen wij de opdracht om het bereik van de bestaande Smart-L te verbeteren”, herinnert De Jongh zich. “De gangbare aanpak is de radar groter maken en meer vermogen laten uitstralen. Dat wilden wij juist niet doen want dat heeft een directe invloed op de kosten; wij zeggen vaak gekscherend dat wij elektronica per kilo kopen.”

De ingenieurs van Thales keken in plaats daarvan naar de verwerking. “Een van onze architecten kwam met een slimme truc waardoor we de radar een factor gevoeliger konden maken dan vergelijkbare systemen. Dat heeft geresulteerd in de Extended Long Range-module, waarmee we meer informatie uit een radaruitzending kunnen halen”, legt De Jongh uit. “Vervolgens zijn we dit gaan combineren met een andere innovatie, de zogeheten phased arrays. Deze bestaan uit meerdere kleine zendontvangers die we individueel kunnen aansturen om gerichte radarbundels te vormen, wat leidt tot energiezuinigere emissies. Deze mix van compacte elektronica en slimme algoritmes heeft ons de Smart-L MM gebracht en ons een voorsprong gegeven op de concurrentie. Te oordelen naar alle positieve feedback van klanten kunnen we dit gerust een trendsettende ontwikkeling noemen.”

De Smart-L-innovaties hebben ook hun weg gevonden naar andere producten van Thales. Zoals de NS100, een radar voor driedimensionale lucht- en oppervlaktesurveillance, die kleiner is dan de Smart-L en in een hogere frequentieband opereert. Of zijn kleine broertje, de onlangs geïntroduceerde NS50, die op kleinere patrouilleschepen past en op nog hogere frequenties werkt. Naast deze marinesystemen heeft Thales ook een versie voor het leger gemaakt, de Multi-Mission Radar. Op basis van dezelfde innovaties is zo een hele familie van producten ontstaan.

Het effectief combineren van compacte hardware en slimme softwareoplossingen vereist een multidisciplinaire aanpak. “Met slimme algoritmes alleen red je het niet”, stelt De Jongh. “Je hebt experts nodig op het gebied van sensorelektronica, verpakking, thermisch management, enzovoorts. Dat we al deze disciplines in Hengelo hebben, onder één dak, dicht bij elkaar en samenwerkend naar hetzelfde doel, is een van onze belangrijkste sterke punten.”

Snellere cycli

Om de systemen op peil te houden, zet Thales in op continue verbetering met continue kwalificatie. De Jongh: “Ons doel is om onze sensorsystemen te bouwen als programmeerbare dozen, die de mogelijkheid bieden om hun functionaliteit tijdens hun levensduur te upgraden. Maar vergeet niet dat we te maken hebben met zeer complexe apparaten, waarvan sommige ook nog eens gekoppeld zijn aan wapens. Dit betekent dat wij de absolute garantie moeten kunnen geven dat het toevoegen van een nieuwe functie geen enkel effect zal hebben op de werking van de systemen. Dat is een grote uitdaging, niet alleen technisch maar ook voor de relatie met de klant en met het oog op opleiding. We innoveren dus op verschillende fronten.”

“We gaan naar snellere ontwikkelcycli, waardoor we elk jaar of elke twee jaar nieuwe functionaliteit kunnen introduceren, zo veel mogelijk in software”, schetst De Jongh. “En elke zeven tot acht jaar willen we de elektronica updaten, waarbij we optimaal gebruik maken van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van rekenkracht. Niet door het hardwarehart te vervangen, maar door een modulair platform uit te breiden met extra verwerkingscapaciteit.”

De tijd is allang voorbij dat marineschepen dertig jaar de wereldzeeën konden bevaren zonder de boordsystemen te updaten, concludeert De Jongh. “Zeker, we hebben systemen die na veertig jaar nog steeds volledig operationeel zijn. En klanten verwachten nog steeds dat nieuwe aankopen tientallen jaren meegaan. Maar de functionaliteit kan niet al die jaren hetzelfde blijven. Ze moet evolueren om gelijke tred te houden met de veranderende wereld. Dat is de paradigmaverschuiving die we in de hoofden van onze klanten proberen te krijgen.”

Meer weten over werken bij Thales? Op zoek naar een baan bij het leukste high-tech bedrijf van Nederland? Klik hier voor onze vacatures!