Camera’s zetten drukte openbaar vervoer om in handige data
De drukte op stations monitoren met camera’s is natuurlijk niet nieuw, maar sinds de coronacrisis wel éxtra relevant. Te veel drukte maakt het bijvoorbeeld moeilijk om de anderhalve meter te bewaren en zorgt voor een groter risico’s voor reizigers. Omdat camera’s de drukte realtime inzichtelijk kunnen maken, kun je vervolgens per perron gericht hierop reageren getroffen: roltrappen stilzetten bijvoorbeeld, perrons afsluiten, of bijvoorbeeld reizigers vragen een half uur eerder te vertrekken.
Het in kaart brengen van de drukte kan door in- en uitcheckdata te combineren met beeldherkenning, zegt Thales-collega Mathijs Voorend, transportation en ticketing expert. Met bestaande camera’s kan zelfs worden gemeten of anderhalve meter afstand wordt gehouden. Drukte omzetten in data doen we overigens al jaren: samen met de Hongkongse vervoerder MTR ontwikkelden we enkele jaren terug een systeem om met in- en uitcheckdata realtime te bepalen hoeveel reizigers op een specifiek metroperron staan. “Je weet hoeveel mensen er in een metro passen, wat de dienstregeling is, of er een voertuig vertraagd is, en hoe lang het na inchecken lopen is naar het perron.” Zo kun je berekenen hoeveel mensen er staan te wachten, hoelang de wachttijd is en hoeveel mensen langer moeten blijven staan omdat de eerste metro die langskomt, vol is.
Gedrag reizigers in kaart
MTR leerde hierdoor over het gedrag van hun reizigers. De vervoerder zag dat sommige reizigers bijvoorbeeld eerst twee haltes terugreisden – de verkeerde kant op – naar een rustiger station. Voorend: “Die extra reistijd is het blijkbaar voor sommigen waard om het halfuur daarna een zitplek te hebben.” Nuttige informatie voor de vervoerder om zo haar reizigers beter mee te kunnen begeleiden.
Nu is een Hongkongs metrostation natuurlijk niet zomaar te vergelijken met Amsterdam Centraal, waar treinreizigers vanaf hetzelfde incheckpoortje uit tal van perrons kunnen kiezen. Daarom ontwikkelde Thales ook een systeem waarmee bestaande camera’s continu meten hoeveel mensen op een bepaald deel van een perron of in een stationshal staan. Zo kan er worden ingegrepen als het bij de roltrappen druk is, maar aan het einde van het perron niet.
Géén gezichtsherkenning
Het gaat overigens om beeldherkenning en níet om gezichtsherkenning, benadrukt Voorend. “Het is puur een algoritme dat een persoon herkent en onderscheidt van een prullenbak, hond of koffer. Er wordt gemeten hoeveel mensen er per vierkante meter zijn en hoe dicht zij op elkaar lopen.” Op die manier kan ook worden bepaald of anderhalve meter afstand wordt gehouden. Daarnaast kunnen de camera’s herkennen of bagage is achtergelaten, of er agressie is, en of iemand een mondkapje draagt.
De twee systemen dienen als aanvulling op elkaar en bieden samen een goed inzicht in reizigerspatronen. Check-ins zeggen namelijk niet alles over de vele perrons waar reizigers heen gaan, terwijl camera’s niet ieder hoekje in beeld hebben. “Gecombineerd kan je makkelijk bepalen waar het druk is en op welke momenten. Daar kan je op sturen en communiceren. Het is aan vervoerders wat zij hiermee doen.”
Secure sharing platform
Tijdens grote drukte of evenementen is er vaak de behoefte om data te delen met andere partijen zoals de politie. Of om als vervoerder met behulp van camera’s van de gemeente rondom de stations en fietsenstallingen inzicht te hebben op reizigers richting de treinen. Thales ontwikkelde hiervoor het Secured Sharing platform waarmee al deze data veilig bij elkaar kunnen worden gebracht en gesegmenteerd kan worden gedeeld.
“NS levert bijvoorbeeld de in- en uitcheckdata aan, de gemeente de verkeerslusdata rondom het station en ProRail meet hoe zwaar de trein is. Als je dat combineert, ontstaat er een beeld van hoe druk het is én gaat worden”, legt Voorend uit. Het grote voordeel hierbij is volgens hem dat de eigenaar van de data altijd de controle houdt met wie, wat, en wanneer data wordt gedeeld. Zodat conducteurs op Utrecht Centraal geen onnodige informatie kunnen inzien van Amsterdam Centraal, en de politie pas toegang krijgt als er echt iets misgaat.