AR en VR tillen radartraining naar een hoger niveau (Onder de Radar #7)

Virtual en augmented reality zijn uitgegroeid tot meer dan louter gimmicks voor computergames. Het zijn nuttige hulpmiddelen geworden voor het ontwerpen, testen, onderhouden en zelfs bedienen van industriële systemen. Bij Thales bouwt Jeroen van der Wel radars digitaal na, tot aan de schroefjes, boutjes en moertjes.

“Ons team ontwikkelt heel specifieke VR- en AR-toepassingen. Niet het commerciële spul, maar oplossingen op maat voor onze behoeftes en de behoeftes van onze klanten”, zegt Jeroen van der Wel, hoofd XR-innovaties bij Thales. “We zijn hier nu vijf jaar mee bezig, mede gedreven door mijn ervaring in het veld. Ik ben bij Thales begonnen als systeemtestengineer, gestationeerd bij klanten in Azië, en na een paar jaar de ontwikkeling van test-, training- en simulatieapparatuur onder mijn hoede te hebben gehad, werd ik verantwoordelijk voor het bedenken van innovatieve productconcepten, voornamelijk in het servicedomein. Dat doe ik nog steeds, maar nu met een sterke focus op XR - extended reality.”

Virtual reality

Van der Wel ziet kansen voor XR in systeemontwerp, training, onderhoud en operations. “In verschillende projecten maken we complete commandodekken in virtual reality”, geeft hij als voorbeeld. “Commandanten kunnen daarin ‘rondlopen’ en bekijken of alles op de juiste plek staat - de apparatuur, de consoles, zelfs de lampen en hun reflectie op de monitoren. Ze kunnen in hun stoel gaan zitten en controleren of ze een onbelemmerd zicht hebben op al hun bemanningsleden. Op basis van hun feedback kunnen we het ontwerp gemakkelijk bijsturen voordat we het daadwerkelijk bouwen.”

Voor trainingsdoeleinden hebben Van der Wel en zijn team complete radarsystemen digitaal nagebouwd. “We hebben verschillende radars in VR gerealiseerd, tot aan de schroefjes, boutjes en moertjes. Met een druk op de knop kunnen we het binnenwerk tevoorschijn toveren – met een ongekende mate van detail.”

De digitale nabootsingen bieden een trainingsalternatief dat veel waarde toevoegt. “Een grote uitdaging voor onze klanten is dat hun radars vaak niet beschikbaar zijn, bijvoorbeeld als hun schepen op missie zijn. Je koopt meestal geen reserve-exemplaar alleen om mee te trainen – ze zijn niet goedkoop”, legt Van der Wel uit. “Onze VR-modellen zijn een stuk goedkoper en je kunt er dingen mee doen die je met een duur hightech systeem absoluut niet zou willen doen, zoals de stroom een paar keer achter elkaar in- en uitschakelen en fouten introduceren die de trainees vervolgens moeten vinden. Een ander groot voordeel in deze tijd is dat ze bij uitstek geschikt zijn voor corona-proof training.”

Augmented reality

Om het systeemonderhoud te stroomlijnen, zet Thales AR in. “Het kan heel verwarrend zijn om de juiste klep op een schip te vinden”, illustreert Van der Wel. “Met een AR-headset is dat een fluitje van een cent. We kunnen een virtueel icoontje op de klep zetten, samen met wat pijlen die de richting aangeven om hem te openen of te sluiten. Er zijn tal van systeemgegevens die we op deze manier kunnen projecteren.”

Wanneer kiezen voor augmented reality en wanneer voor virtual reality is een zorgvuldige afweging, benadrukt Van der Wel. “Maar al te vaak zie ik mensen die per se een specifiek AR-apparaat willen gebruiken. En dan bouwen ze een toepassing waarbij je de omgeving eigenlijk niet hoeft te zien. Dan is virtual reality een veel betere oplossing. De Hololens is echt een geweldig apparaat voor veel AR-ervaringen, maar als je een extra groot gezichtsveld of een zeer hoge resolutie wilt, zijn er veel meer geweldige VR-headsets om uit te kiezen, zoals de Varjo – onderzoek doen loont.”

Geheugenpaleis

Om er zeker van te zijn dat VR echt een toegevoegde waarde is voor het opleidingscurriculum, onderzoekt het team of mensen beter kunnen leren in virtual reality, want trainen in VR houdt in dat je je ruimtelijk geheugen gebruikt. “We zijn diep in het binnenste van het menselijk brein gedoken en hebben gekeken naar hoe het geheugen werkt. We hebben onze hypotheses getest samen met de Universiteit Twente en aangetoond dat de door ons ontwikkelde VR-training significant betere resultaten oplevert dan de traditionele klassikale trainingen. Je kunt de VR-training zien als een geheugenpaleis. Mensen die geheugenpaleistechnieken toepassen, zijn zeer vaardige gebruikers die waanzinnige hoeveelheden data kunnen onthouden. In plaats van dat je zo’n geheugenpaleis zelf in je hoofd moet creëren, in dit geval van het volledige systeem, doen wij dat voor je in VR.”

Binnen Thales beginnen verschillende vormen van extended reality tractie te krijgen, ziet Van der Wel. “De mogelijkheden van XR zijn veelbelovend, en ons team is bezig die te vertalen naar echte toepassingen. We zijn benieuwd naar de reacties van onze klanten.”

Meer weten over werken bij Thales? Op zoek naar een baan bij het leukste high-tech bedrijf van Nederland? Klik hier voor onze vacatures!